Τεχνητές Κινητές Οδοντοστοιχίες
Οι τεχνητές κινητές οδοντοστοιχίες, η αλλιώς «μασέλες» είναι μία κινητή προσθετική εργασία που αντικαθιστά μερικά ή όλα τα φυσικά μας δόντια και τους μαλακούς ιστούς που έχουν χαθεί.
Πλεονεκτήματα
• έχουν σχετικά χαμηλό κόστος σε σχέση με την ακίνητη προσθετική (στεφάνες/γέφυρες)
• γρήγορη και σχετικά εύκολη διαδικασία
• ενισχύει την αισθητική του προσώπου αφού αντικαθιστά μαζί με τα δόντια και τους μαλακούς ιστούς που έχουν χαθεί
Μειονεκτήματα
• σε περιπτώσεις απορρόφησης του οστού συρρίκνωση των ούλων δημιουργείται πρόβλημα στη συγκράτηση και τη σταθερότητάτους.Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται να τοποθετείται ειδική κόλλα
• δυσκολία στην ομιλία και στην μάσηση το πρώτο διάστημα μετά την τοποθέτησήτους. Οι ασθενείς πρέπεινα έχουν υπομονή μέχρι να εξοικειωθούν
• οι τεχνητές οδοντοστοιχίες είναι απαραίτητο να ελέγχονται από τον οδοντίατρο συχνά, διότι φθείρονται και ίσως χρειαστεί να διορθωθούν ή να αντικατασταθούν
• απαιτείται προσοχή στον τρόπο που πλένετε τις οδοντοστοιχίες, ώστε να μην σπάσουν. Χρησιμοποιείτε νάιλον οδοντόβουρτσα και σαπούνι για την αφαίρεση των υπολειμμάτων τροφών σε καθημερινή βάση.
Οι τεχνητές κινητές οδοντοστοιχίες χωρίζονται σε 7 κατηγορίες
Η ολική οδοντοστοιχία αντικαθιστά το σύνολο των δοντιών σας που λείπουν από το οδοντικό τόξο
Ενδείξεις:
• σε όλες τις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν καθόλου δόντια στο στόμα
• σαν προσωρινή λύση πριν την τοποθέτηση εμφυτευμάτων.
Αντενδείξεις:
• οργανικές ασθένειες όπως: καρκίνος, μη ελεγχόμενος διαβήτης, νόσος parkinson, aids, κ.α.
• ψυχολογικές διαταραχές ή άνοια που εμποδίζουν την κατανόηση των δυσκολιών της θεραπείας
• η προχωρημένη ηλικία όπου η αντοχή στις πολλαπλές εξαγωγές είναι μειωμένη
• ακτινοθεραπεία λόγω σοβαρού κινδύνου οστεονέκρωσης
• ασθενείς με αντανακλαστικό εμετού
• επιληπτικά επεισόδια
Πλεονεκτήματα
• η προσαρμογή του ασθενή είναι σχετικά καλή
• αισθητική λύση αφού αλλάζει όχι μόνο το χαμόγελο αλλά και το πρόσωπο γενικότερα
• προσιτό κόστος
• μεγάλη διάρκεια
Μειονεκτήματα
• χρειάζεται κάποιος χρόνος προσαρμογής και υπομονή από τον ασθενή για ένα νέο είδος μάσησης και ομιλίας.
• σε περίπτωση μεγάλης οστικής απώλειας και άρα απώλειας ούλων, η συγκράτηση είναι δύσκολη και ίσως χρειαστεί ειδική κόλλα.
• μετά από κάποιο χρονικό διάστημα (μικρό ή μεγάλο) ίσως θα χρειαστεί αναγόμωση ή και αντικατάσταση της οδοντοστοιχίας, λόγω οστικής απορρόφησης και απώλειας των ούλων.
Άμεση ολική οδοντοστοιχία είναι η οδοντοστοιχία που κατασκευάζεται πριν την εξαγωγή των φυσικών δοντιών και τοποθετείται αμέσως μετά την εξαγωγή τους για άμεσο αισθητικό αποτέλεσμα.
Ενδείξεις:
• όλες οι περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν καθόλου δόντια στο στόμα και ο ασθενείς δεν θέλει να μείνει ούτε μέρα χωρίς δόντια για αισθητικούς κυρίως λόγους.
Αντενδείξεις:
• οργανικές ασθένειες όπως: καρκίνος, μη ελεγχόμενος διαβήτης, νόσος parkinson, aids, κ.α.
• ψυχολογικές διαταραχές ή άνοια που εμποδίζουν την κατανόηση των δυσκολιών της θεραπείας
• η προχωρημένη ηλικία όπου η αντοχή στις πολλαπλές εξαγωγές είναι μειωμένη
• ακτινοθεραπεία λόγω σοβαρού κινδύνου οστεονέκρωσης
• ασθενείς με αντανακλαστικό εμετού
• επιληπτικά επεισόδια
Πλεονεκτήματα
• η προσαρμογή του ασθενή είναι σχετικά καλή
• άμεση αισθητική λύση, αφού αλλάζει όχι μόνο το χαμόγελο αλλά και το πρόσωπο γενικότερα ακριβώς μετά την εξαγωγή των δοντιών
• προσιτό κόστος
• μεγάλη διάρκεια
Μειονεκτήματα
• οι πολλαπλές εξαγωγές και η άμεση τοποθέτηση της οδοντοστοιχίας δημιουργούν μια γενική κακουχία στο στόμα για λίγες μέρες
• εξαιτίας της ύπαρξης δοντιών κατά τις δοκιμές, η εφαρμογή της συνήθως δεν είναι καλή και χρειάζεται επιδιόρθωση και αναγόμωση μερικές εβδομάδες μετά την παράδοση.
Αντικαθιστά τα ελλείποντα δόντια και στηρίζεται στα φυσικά δόντια με μεταλλικά άγκιστρα
Πλεονεκτήματα
• καλύτερη συγκράτηση σε σχέση με τις κινητές ολικές οδοντοστοιχίες
• επιδέχεται επιδιόρθωση ή αναπροσαρμογή σε περίπτωση μεταγενέστερης απώλειας φυσικού δοντιού
• προσιτό κόστος
• σχετικά μεγάλη αντοχή
Μειονεκτήματα
• αισθητικοί λόγοι λόγω του ότι κάποιες φορές είναι ορατά τα μεταλλικά άγκιστρα
• εάν τα μεταλλικά άγκιστρα στηρίζονται σε φυσικά δόντια, αυτά υφίστανται φθορά σε βάθος χρόνου, γι’ αυτό συστήνεται πάντα η τοποθέτηση στεφανών στα δόντια που θα στηρίζονται άγκιστρα επάνω τους. Άρα, δημιουργείται πρόσθετο κόστος.
• υπάρχουν δόντια που δεν είναι κατάλληλα για τοποθέτηση αγκίστρων επάνω τους και η τοποθέτηση στεφάνης σε αυτά είναι αναγκαία για να μπορέσουν τα άγκιστρα να στηριχτούν επάνω τους. Και σε αυτή την περίπτωση δημιουργείταιπρόσθετο κόστος.
Ενδείξεις
• σε περιπτώσεις που λείπουν ορισμένα τελικά δόντια που εμποδίζουν την τοποθέτηση γέφυρας σε φυσικά δόντια.
• σε περιοδοντικούς ασθενείς
• οικονομικοί λόγοι
Αντενδείξεις
• αισθητικοί λόγοι
• νέοι σε ηλικία ασθενείς
Αντικαθιστά τα ελλείποντα δόντια και στηρίζεται σε στεφάνες με ειδικούς συνδέσμους ακριβείας ή σε τηλεσκοπικές στεφάνες (ειδικές κινητές στεφάνες)
Πλεονεκτήματα
• η προσαρμογή του ασθενή είναι σαφέστατα ευκολότερη, αφού είναι πολύ σταθερή
• αποτελεί αισθαντικότερη λύση από άλλες μερικές οδοντοστοιχίες, αφού δεν υπάρχουν ορατά μέρη.
Μειονεκτήματα
• μεγαλύτερο κόστος από μία συμβατική μερική οδοντοστοιχία
• υπάρχουν πολλές προϋποθέσεις στην κατανομή των δοντιών που βρίσκονται στο στόμα για να μπορέσει να τοποθετηθεί μια τέτοια οδοντοστοιχία
• σε περίπτωση θραύσης των στηριγμάτων ο ασθενής επιβαρύνεται με νέο κόστος κατασκευής και αναπροσαρμογή στην μερική οδοντοστοιχία
Ενδείξεις
• σε περιπτώσεις όπου η θεραπευτική λύση είναι η μερική οδοντοστοιχία και η κατανομή των δοντιών που βρίσκονται στο στόμα το επιτρέπουν και παράλληλα ο ασθενής προτιμά μια αισθητική λύση.
Αντενδείξεις
• σε περιοδοντικούς ασθενείς όπου υπάρχει κίνδυνος μελλοντικής απώλειας των δοντιών – στηριγμάτων
• μη αρμόζουσα κατανομή των δοντιών που βρίσκονται στο στόμα.
Μερική μεταβατική αισθητική οδοντοστοιχία αντικαθιστά τα δόντια που λείπουν και στηρίζεται στα φυσικά δόντια με εύκαμπτα αισθητικά άγκιστρα. Προτιμάται για προσωρινή λύση λόγω της μικρής της αντοχής.
Πλεονεκτήματα
• η προσαρμογή του ασθενή είναι ευκολότερη σε σχέση με τις άλλες κινητές προσθετικές εργασίες
• γενικά μια καλή προσωρινή αισθητική λύση
Μειονεκτήματα
• δεν επιδέχεται επιδιόρθωση ή αναπροσαρμογή.
• δεν είναι σε καμία περίπτωση τόσο ανθεκτική όσο οι άλλες κινητές προσθετικές εργασίες
Ενδείξεις
• στις περιπτώσεις που λείπουν ορισμένα δόντια και ο ασθενής ζητά μια προσωρινή αισθητική λύση
Αντενδείξεις
• σε ασθενείς που επιζητούν μια μόνιμη λύση με καλή αντοχή
Ολική οδοντοστοιχία που εφαρμόζει πάνω σε οδοντικές ρίζες φυσικών δοντιών. Η λογική είναι η ίδια με την επένθετη οδοντοστοιχία επί εμφυτευμάτων με την μόνη διαφορά ότι σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιούνται φυσικές ρίζες δοντιών. Για την άνω γνάθο απαιτούνται 3 – 5 στηρίγματα έτσι ώστε να μειωθεί κατά το δυνατόν ο ουρανίσκος στην οδοντοστοιχία και για την κάτω γνάθο 2 στηρίγματα.
Πλεονεκτήματα
• αυξημένη σταθερότητα της οδοντοστοιχίας με καλύτερη συγκράτηση και στήριξη
• σχετικά μικρότερο κόστος κατασκευής σε σχέση με τη λύση της επένθετης οδοντοστοιχίας επί εμφυτευμάτων.
• δυνατότητα διόρθωσης ή μετατροπής σε περίπτωση απώλειας δοντιών στηριγμάτων εάν είναι εφικτό
• μείωση οστικής απορρόφησης
• καλύτερη μάσηση σε σχέση με άλλες κινητές οδοντοστοιχίες
• δεν χρειάζεται κόλλα συγκράτησης για οδοντοστοιχίες
• δεν υπάρχει ο κίνδυνος να κουνηθεί κατά την ώρα της ομιλίας ή μάσησης
Μειονεκτήματα
• σχετικά χρονοβόρο
• σε περίπτωση εμφάνισης περιοδοντικών βλαβών και τερηδόναςυπάρχει κίνδυνος απώλειας τωνοδοντικών στηριγμάτων
• σχετικά μεγάλο κόστος
Ενδείξεις
Ασθενείς με ικανοποιητική στοματική υγιεινή
Ασθενείς με εκτεταμένη απορρόφηση του φατνιακού οστού και μια συμβατική κινητή οδοντοστοιχία δεν θα είναι τόσο σταθερή στο στόμα
Ασθενείς με μεγάλη αποτριβή δοντιών
Ασθενείς με λίγα δόντια
Αντενδείξεις
Όταν μια άλλη προσθετική αποκατάσταση προσφέρει καλύτερα αποτελέσματα
Ασθενείς που δεν διατηρούν καλή στοματική υγιεινή
Όταν τα δόντια στηρίγματα δεν έχουν καλή πρόγνωση
Ολική οδοντοστοιχία που εφαρμόζει πάνω σε εμφυτεύματα. Η λογική είναι η ίδια με την επένθετη οδοντοστοιχία επί φυσικών οδοντικών ριζών με τη μόνη διαφορά ότι χρησιμοποιούνται τεχνητές (εμφυτεύματα) ρίζες. Για την άνω γνάθο απαιτούνται 4 – 5 εμφυτεύματα, ώστε να μην υπάρχει ουρανίσκος στην οδοντοστοιχία, και για την κάτω γνάθο απαιτούνται 2 εμφυτεύματα.
Πλεονεκτήματα
• αυξημένη σταθερότητα της οδοντοστοιχίας με καλύτερη συγκράτηση και στήριξη
• μείωση οστικής απορρόφησης
• καλύτερη μάσηση σε σχέση με άλλες κινητές οδοντοστοιχίες
• δεν χρειάζεται κόλλα συγκράτησης για οδοντοστοιχίες
• δεν υπάρχει ο κίνδυνος να κουνηθεί κατά την ώρα της ομιλίας ή μάσησης
Μειονεκτήματα
• απαιτείται μικροχειρουργική επέμβαση στο στόμα για την τοποθέτηση των εμφυτευμάτων
• χρονοβόρα διαδικασία
• κίνδυνος περιεμφυτευματίτιδας, εφόσον δεν τηρούνται κανόνες στοματικής υγιεινής
Ενδείξεις
• ασθενείς με ικανοποιητική στοματική υγιεινή
• ασθενείς νωδοί, που η ολική τους οδοντοστοιχία δεν έχει αρκετή συγκράτηση και πολλές φορές δεν στέκεται ούτε με κόλλα οδοντοστοιχίας
• επαρκές οστό στις γνάθους
Αντενδείξεις
• όταν μια άλλη προσθετική αποκατάσταση προσφέρει καλύτερα αποτελέσματα
• ασθενείς που δεν διατηρούν καλή στοματική υγιεινή
• η λύση με εμφυτεύματα δεν έχει καλή πρόγνωση και γενικά όλες οι αντενδείξεις που ισχύουν για τα εμφυτεύματα.
Συχνές Ερωτήσεις
και οι απαντήσεις τους
Σίγουρα θα χρειαστεί μια μικρή εξάσκηση διότι ο τρόπος μάσησης διαφέρει από το φυσικό τρόπο. Ξεκινήστε με μαλακές τροφές, κομμένες σε μικρά κομμάτια, μασάτε αργά και από τις 2 πλευρές ταυτόχρονα. Όταν εξοικειωθείτε, τότε θα αρχίσετε να τρώτε κανονικά.
• καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών ή εμφυτευμάτων (εάν υπάρχουν), τουλάχιστον 2 φορές ημερησίως με μια μαλακή οδοντόβουρτσα
• καθημερινό σχολαστικό βούρτσισμα της οδοντοστοιχίας με σαπούνι μετά από κάθε γεύμα
• τοποθέτηση της οδοντοστοιχίας κάθε βράδυ σε γυάλινο ποτήρι μαζί με νερό και ταμπλέτα καθαρισμού (προαιρετικό). Είναι σημαντικό το στόμα να “ξεκουράζεται” για κάποιο χρονικό διάστημα από το ξένο σώμα, άρα κατά τη διάρκεια του ύπνου το βράδυη οδοντοστοιχία πρέπει να αφαιρείται.
Οι τεχνητές οδοντοστοιχίες διαρκούν συνήθως για αρκετά χρόνια, αλλά η διάρκεια ζωής τους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, την διατήρηση καλής στοματικής υγιεινής, εάν τα δόντια στηρίγματα (εάν υπάρχουν) παρουσιάζουν φθορές, εάν η οδοντοστοιχία έχει χαλαρώσει ή έχει χάσει επαφή κ.α.